বজাৰৰ অংশ আৰু লক্ষ্য গ্ৰাহক চিনাক্ত কৰাটো কোম্পানীসমূহৰ বাবে ফলপ্ৰসূ বিপণন কৌশল প্ৰণয়ন কৰাৰ মূল শিলাস্তম্ভ ই কোম্পানীসমূহক নিজকে সঠিকভাৱে স্থান দিবলৈ, সম্পদ আবণ্টন অনুকূল কৰাত সহায় কৰে, আৰু বজাৰৰ সঁহাৰিৰ গতি আৰু বিপণনৰ দক্ষতা উন্নত কৰে। অতি প্ৰতিযোগিতামূলক ব্যৱসায়িক পৰিৱেশত এই পদক্ষেপটো বিশেষভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ। বজাৰৰ অংশসমূহ কেনেকৈ চিনাক্ত কৰিব পাৰি আৰু গ্ৰাহকক লক্ষ্য কৰি ল'ব পাৰি তাৰ বিশদ পদক্ষেপ আৰু কৌশলসমূহ ইয়াত দিয়া হ'ল:
1. বজাৰ গৱেষণা
বজাৰ গৱেষণাই বজাৰৰ অংশ আৰু লক্ষ্য গ্ৰাহক চিনাক্ত কৰাৰ ভিত্তি। বিভিন্ন উপায় যেনে প্ৰশ্নাৱলী, এজন এজনকৈ সাক্ষাৎকাৰ, ফ’কাচ গ্ৰুপ আলোচনা, ছ’চিয়েল মিডিয়া বিশ্লেষণ, উদ্যোগৰ প্ৰতিবেদন, আৰু ৰাজহুৱা তথ্যৰ জৰিয়তে সম্ভাৱ্য গ্ৰাহক, ক্ৰয়ৰ অভ্যাস, চাহিদাৰ পছন্দ, বিষৰ বিন্দু, পূৰণ নোহোৱা প্ৰয়োজন আদিৰ বিষয়ে মৌলিক তথ্য সংগ্ৰহ কৰা। গৱেষণাই বজাৰৰ আকাৰ, বৃদ্ধিৰ ধাৰা, প্ৰতিযোগিতামূলক পৰিস্থিতি, আৰু গ্ৰাহকৰ আচৰণ আদি একাধিক মাত্ৰা সামৰি ল’ব লাগে।
2. বিভাজন চলকসমূহ নিৰ্ধাৰণ কৰা
বিভাজন চলকসমূহৰ বাছনি হৈছে বজাৰ বিভাজনৰ চাবিকাঠি। সাধাৰণ বিভাজন চলকসমূহৰ ভিতৰত ভৌগোলিক কাৰকসমূহ (যেনে দেশ, অঞ্চল, চহৰৰ স্তৰ), জনগাঁথনিগত বৈশিষ্ট্য (বয়স, লিংগ, আয়ৰ স্তৰ, শৈক্ষিক পটভূমি), মানসিক বৈশিষ্ট্য (জীৱনশৈলী, মূল্যবোধ, ব্যক্তিত্ব), আচৰণৰ কাৰকসমূহ (ক্ৰয়ৰ কম্পাঙ্ক, উপলক্ষ্য ব্যৱহাৰ, ব্ৰেণ্ডৰ আনুগত্য) আৰু পৰিস্থিতিগত কাৰক (ক্ৰয়ৰ প্ৰেৰণা, ব্যৱহাৰৰ পৰিৱেশ)। উদ্যোগসমূহে নিজৰ পণ্য বা সেৱাৰ বৈশিষ্ট্য আৰু বজাৰৰ পৰিৱেশৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি আটাইতকৈ প্ৰাসংগিক বিভাজন চলকসমূহ নিৰ্বাচন কৰিব লাগে।
3. বজাৰ বিভাজন
সংগ্ৰহ কৰা তথ্য আৰু নিৰ্বাচিত বিভাজন চলকসমূহৰ ভিত্তিত সামগ্ৰিক বজাৰখনক একে ধৰণৰ প্ৰয়োজন বা বৈশিষ্ট্য থকা কেইবাটাও উপবজাৰত বিভক্ত কৰা হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াত বিভিন্ন গোটৰ মাজত পাৰ্থক্য আৰু সামঞ্জস্য চিনাক্ত কৰিবলৈ তথ্য বিশ্লেষণ কৰাৰ লগতে প্ৰতিটো খণ্ডৰ আকাৰ আৰু বৃদ্ধিৰ সম্ভাৱনা চিনাক্ত কৰাৰ প্ৰয়োজন হয়।
4. বজাৰ খণ্ডৰ আকৰ্ষণীয়তা মূল্যায়ন কৰা
প্ৰতিটো বজাৰ খণ্ডৰ মূল্যায়ন কৰা হয়, ইয়াৰ বজাৰৰ আকাৰ, বৃদ্ধিৰ হাৰ, প্ৰতিযোগিতাৰ মাত্ৰা, লাভৰ সম্ভাৱনা, প্ৰৱেশৰ অসুবিধা, আৰু কৰ্পৰেট কৌশলৰ সৈতে খাপ খুৱাই। বষ্টন মেট্ৰিক্স আৰু জিই মেট্ৰিক্সৰ দৰে সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিলে কোম্পানীসমূহে বজাৰৰ খণ্ডসমূহৰ আকৰ্ষণীয়তা পদ্ধতিগতভাৱে মূল্যায়ন কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
5. লক্ষ্য বজাৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা
প্ৰতিটো বজাৰ খণ্ডৰ আকৰ্ষণীয়তা মূল্যায়ন কৰাৰ পিছত কোম্পানীয়ে নিজৰ সম্পদ, সুবিধা, বজাৰৰ স্থান আৰু দীৰ্ঘম্যাদী উন্নয়ন কৌশলৰ ভিত্তিত লক্ষ্য বজাৰ হিচাপে আটাইতকৈ সম্ভাৱনা থকা বজাৰ খণ্ডটো বাছনি কৰিব লাগিব। লক্ষ্য বজাৰখন এনে এখন বজাৰ হ’ব লাগে য’ত উদ্যোগটোৱে ফলপ্ৰসূভাৱে সেৱা আগবঢ়াব পাৰে, লাভৰ সম্ভাৱনা থাকিব লাগে, আৰু উদ্যোগটোৰ মূল প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতাৰ সৈতে মিল খাব লাগে।
6. গ্ৰাহকৰ ব্যক্তিত্ব সৃষ্টি কৰক
লক্ষ্য গ্ৰাহকৰ বিষয়ে গভীৰ বুজাবুজি লাভ কৰিবলৈ কোম্পানীসমূহে গ্ৰাহকৰ ব্যক্তিত্ব সৃষ্টি কৰিব লাগিব, যিবোৰ লক্ষ্য বজাৰত সাধাৰণ গ্ৰাহকৰ বৰ্ণনা। ইয়াৰ ভিতৰত গ্ৰাহকৰ বয়স, লিংগ, বৃত্তি, আয়, শিক্ষাৰ পটভূমি, চখ, ক্ৰয়ৰ অভ্যাস, তথ্য আহৰণৰ মাধ্যম, ক্ৰয়ৰ প্ৰেৰণা ইত্যাদি বিশদ তথ্য অন্তৰ্ভুক্ত। গ্ৰাহকৰ প্ৰতিকৃতি বজাৰ গৱেষণাৰ তথ্যৰ ভিত্তিত নিৰ্মাণ কৰা হয় আৰু কোম্পানীসমূহক ব্যক্তিগতকৃত ভিত্তিত পণ্য, সেৱা আৰু বিপণন কৌশল ডিজাইন কৰাত সহায় কৰে।
7. প্ৰতিযোগিতা বিশ্লেষণ
লক্ষ্য বজাৰত প্ৰতিযোগীসকলক তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীৰ বৈশিষ্ট্য, বজাৰ অংশীদাৰিত্ব, শক্তি আৰু দুৰ্বলতা, বিপণন কৌশল আদিকে ধৰি বুজিব পাৰিব। ইয়াৰ ফলত কোম্পানীসমূহে বজাৰত পৃথক প্ৰতিযোগিতামূলক সুবিধা বিচাৰি উলিয়াবলৈ আৰু ফলপ্ৰসূ বজাৰত প্ৰৱেশ আৰু প্ৰতিযোগিতা কৌশল প্ৰণয়ন কৰাত সহায় কৰে।
8. বিপণন কৌশল বিকশিত কৰা
লক্ষ্য বজাৰৰ গভীৰ বুজাবুজিৰ ভিত্তিত, লক্ষ্য গ্ৰাহকৰ প্ৰয়োজন আৰু পছন্দ পূৰণ কৰা পণ্য বা সেৱাসমূহ ডিজাইন কৰক, আৰু পণ্যৰ অৱস্থান, মূল্য নিৰ্ধাৰণ কৌশল, প্ৰচাৰ চেনেল, আৰু প্ৰচাৰ কাৰ্য্যকলাপকে ধৰি বিস্তৃত বিপণন কৌশল প্ৰণয়ন কৰক। একে সময়তে বজাৰত প্ৰৱেশ আৰু ব্ৰেণ্ডৰ প্ৰভাৱ বৃদ্ধিৰ বাবে ডিজিটেল মাৰ্কেটিং আৰু ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ দৰে নতুন সঁজুলি কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি সেই বিষয়েও বিবেচনা কৰক।
9. নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণ আৰু সমন্বয়
বজাৰখন গতিশীলভাৱে পৰিৱৰ্তিত হৈ আছে, গতিকে কোম্পানীসমূহে বজাৰৰ পৰিৱেশ, গ্ৰাহকৰ আচৰণ আৰু প্ৰতিযোগিতামূলক পৰিস্থিতিৰ পৰিৱৰ্তন অহৰহ নিৰীক্ষণ কৰিব লাগিব, বজাৰৰ খণ্ডসমূহৰ সংজ্ঞা সামঞ্জস্য কৰি প্ৰতিক্ৰিয়াৰ ভিত্তিত গ্ৰাহকক লক্ষ্য কৰি ল’ব লাগিব, আৰু বজাৰৰ প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতা বজাই ৰাখিবলৈ বিপণন কৌশলসমূহ অনুকূল কৰি ল’ব লাগিব।
মুঠতে বজাৰৰ অংশ আৰু লক্ষ্য গ্ৰাহক চিনাক্ত কৰাটো এটা পুনৰাবৃত্তিমূলক প্ৰক্ৰিয়া যাৰ বাবে কোম্পানীসমূহে সম্পদ আৰু শক্তি অহৰহ বিনিয়োগ কৰিবলগীয়া হয়। পৰিশোধিত বজাৰ বিভাজন আৰু গ্ৰাহকৰ গভীৰ বুজাবুজিৰ জৰিয়তে কোম্পানীসমূহে বজাৰৰ প্ৰয়োজনীয়তা অধিক সঠিকভাৱে পূৰণ কৰিব পাৰে আৰু বহনক্ষম বৃদ্ধি আৰু প্ৰতিযোগিতামূলক সুবিধা লাভ কৰিব পাৰে।