Делдалдық дағдарыс дағдарыстың ерекше түрі болып табылады, оның ерекшелігі - бұл дағдарыс оқиғаларының дамуындағы негізгі бетбұрыс нүктесіне айналуы. Медиатизацияланған дағдарыс жағдайында бұқаралық ақпарат құралдарының хабарламалары дағдарыстың бар екендігін көрсетіп қана қоймайды, сонымен қатар оның бірегей коммуникациялық механизмі арқылы дағдарыстың сипатына, ауқымына, әсеріне және қоғамның қабылдауы мен реакциясына терең әсер етеді. Төменде делдалдық дағдарыс түсінігі және оның дағдарысты басқарудағы маңызы терең талдау берілген.
Медиа дағдарыс түсінігі
Медиатизацияланған дағдарыс түсінігі қазіргі қоғамдағы БАҚ пен дағдарыстық оқиғалардың арақатынасын бақылау мен зерттеуден туындайды. Қазіргі қоғамда БАҚ ақпарат таратудың негізгі арнасына айналды, оның ішінде дәстүрлі теледидар, радио және газеттер ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік медиа, блогтар және онлайн жаңалықтар веб-сайттары сияқты дамып келе жатқан Интернет БАҚ-тары бар. Бұл медиа-платформалар ақпаратты жылдам таратып қана қоймайды, сонымен қатар интерактивті функциялар арқылы қоғамдық реакцияны күшейтіп, дағдарыстық оқиғаларға қысқа мерзімде кең көлемде назар аударуға мүмкіндік береді.
Бұқаралық ақпарат құралдарында шоғырландырылған ақпараттың рөлі
Медиа дағдарыс жағдайында БАҚ-тың шоғырланған репортажы басты рөл атқарады. Бұқаралық ақпарат құралдары оқиғаға назар аударған кезде, ол оқиғаның экспозициясын арттырып қана қоймайды, сонымен қатар оқиғаның сипаты мен қоғамдық қабылдауды өзгертуі мүмкін. Бұқаралық ақпарат құралдары таңдаулы репортаж, белгілі бір мәліметтерді баса көрсету немесе басқа ақпаратты елемеу арқылы қоғамның оқиғаларға деген түсінігі мен көзқарасына әсер етуі мүмкін. Мысалы, компанияның теріс қылықтарын БАҚ-қа жариялау қоғамда ашу-ыза мен сенімсіздікті тез тудырып, компания беделінің күрт төмендеуіне әкеледі.
Негізгі қарым-қатынас құрылымдарының ыдырауы
Медиа дағдарысындағы негізгі қарым-қатынас құрылымының ыдырауы әдетте дағдарыс оқиғаларына қатысатын компаниялар мен тұтынушылар, үкіметтер мен адамдар, жеке адамдар мен қауымдастықтар сияқты негізгі тараптар арасындағы сенім қатынастарының бұзылуын білдіреді. Бұқаралық ақпарат құралдары, әсіресе жағымсыз хабарлар дағдарыстың әсерін тез күшейтіп, сенімнің жоғалуын тездетуі мүмкін. Қоғам бұқаралық ақпарат құралдары арқылы компаниялардың немесе ұйымдардың орынсыз мінез-құлықтары туралы білгенде, олар осы субъектілерге деген көзқарасын тез өзгертіп, компанияның нарықтағы үлесіне, үкіметтің сеніміне немесе жеке тұлғаның әлеуметтік мәртебесіне әсер етуі мүмкін сенімнің бұзылуына әкелуі мүмкін.
Дағдарысты басқарудағы әрекет ету стратегиялары
Делдалдық дағдарыстар жағдайында дағдарысты басқару стратегиялары бұқаралық ақпарат құралдарының рөлі мен ықпалын ескеруі керек. Міне, күресудің кейбір негізгі стратегиялары:
- Мөлдір байланыс: Дағдарыстың бастапқы кезеңдерінде компаниялар немесе ұйымдар жедел шаралар қабылдауы, ақпаратты ресми арналар арқылы жариялауы, БАҚ және халықпен ашық байланысты сақтауы, шынайы және нақты ақпарат беруі, қауесеттердің таралуына жол бермеуі керек.
- Белсенді бақылау: Тез жауап беру және стратегияларды реттеу үшін БАҚ есептері мен қоғамдық реакцияларды уақтылы бақылау үшін БАҚ мониторингі жүйесін құру.
- БАҚ-пен байланыстарды басқару: Бұқаралық ақпарат құралдарымен жақсы қарым-қатынас орнату, бұқаралық ақпарат құралдарына қажетті ақпаратты беру және сонымен бірге әділ хабарлауға ұмтылу үшін өз ұстанымдары мен пікірлерін білдіру.
- қоғамдық эмоцияларды басқару: Әлеуметтік медиа және басқа арналар арқылы жұртшылықтың үнін белсенді тыңдау, қоғамның алаңдаушылығын түсіну және оларға жауап беру және халықтың наразылығын азайту.
- Ұзақ мерзімді сенімді қалпына келтіру: Дағдарыстан кейін бұзылған қарым-қатынастарды қалпына келтіруге күш салуды жалғастырыңыз, компанияның немесе ұйымның міндеттемесін практикалық әрекеттер арқылы дәлелдеңіз және сенімділікті біртіндеп қалпына келтіріңіз.
Медиатизацияланған дағдарыстар ақпарат ғасырындағы БАҚ пен дағдарыс оқиғалары арасындағы күрделі қатынасты көрсетеді. Кәсіпорындар мен ұйымдар бұл құбылысты терең түсініп, бұқаралық ақпарат құралдарында шоғырландырылған хабарлардан туындаған қиындықтармен күресу, өздерінің негізгі қарым-қатынас құрылымдарын қорғау және жөндеу, сондай-ақ жұртшылықтың жүрегінде өздерінің беделі мен мәртебесін сақтау үшін дағдарысты басқарудың тиімді стратегияларын қабылдауы керек.